Op de eerste observatie dag ben ik de stoep op gegaan in de wijk Lombok. Hier heb ik gekeken naar welke objecten er allemaal op de stoep staan. Door de objecten te documenteren heb ik vastgelegd hoe mensen de stoep gebruiken en het toe-eigenen. Hierdoor kon ik kijken of er bepaalde patronen te herkennen zijn in het gedrag van bewoners tot betrekking op het toe-eigen van de openbare ruimte.
Ik ben in 9 straten geweest in Lombok en heb hier genoteerd hoeveel toe-eigening ik zag, op wat voor manier en heb al deze objecten gefotografeerd.
Om structuur aan te brengen van wat ik allemaal in deze buurt heb gezien, heb ik de foto’s gesorteerd op manieren van toe-eigening en dit in een collage weergeven.
Met deze collage wil ik een inventarisatie laten zien van hoe mensen de ruimte eigen maken in de buurt Lombok en hoe deze praktijken verder vormgeven aan de openbare ruimte. Het is een visuele samenvatting van de vormen van toe-eigening en laat een voortdurend beeld zien van de speling tussen de grens van publiek en privaat.
Door de grote hoeveelheid voorbeelden van toe-eigening wil ik een gevoel van overweldiging creëren om meer stil te staan bij hoeveelheid van het ruimtegebruik van de stoep. En laat zien dat bewoners van de wijk Lombok de ruimte op een persoonlijke manier aanpassen en een nieuw perspectief bieden op publieke ruimtes. Maar tegelijkertijd de personalisatie van publieke ruimtes kan lijden tot botsing en spanningen in de buurt.
Op de tweede observatie dag ben ik opnieuw de stoep opgegaan in Lombok maar dit keer ben ik vanuit geluid gaan “kijken” wat er op de stoep afspeelt. Door te luisteren naar geluiden zoals gesprekken, spelende kinderen, muziek uit ramen, fietsgeluiden enzovoort kreeg ik inzicht in de sociale dynamiek van de stoep.
Deze geluiden heb ik opgenomen, en samengevoegd tot een groot fragment van geluiden die ik ben tegengekomen op de stoep. Dit laat de openbare ruimte niet zien als een goed of slecht stedenbouwkundigontwerp maar als een ruimte vol menselijke interactie en dagelijkse gebeurtenissen.
Hiermee wil ik de luisteraar laten ervaren om los van visuele ideeën en esthetiek naar de waarden en leefbaarheid van de stoep te luisteren.
Op de derde observatie dag ben ik naar een participatie avond gegaan over de culturele invulling van West Plein wat in de toekomst Lombok Plein zal heten. Dit plan is ontstaan vanuit buurtinitiatief en is opgezet door ‘gemene grond’.
Via het programma ‘Wat Maakt West’ wordt er gereflecteerd en gereageerd op verschillende stemmen uit de buurt Lombok samen met kunstenaars en onderzoekers die zich focussen op de veranderende stad.
Deze bijenkomst was de opening van de kunstwerken op West-Plein waar onderzoekers afgelopen halfjaar meer bezig zijn geweest. En was het moment om samen te komen voor en door de buurt.
Dit was voor mij een moment om contact te maken met betrokkenen van dit project. En te kijken naar hoe mensen omgaan met een initiatief als dit.
De kunstenaars hebben vooraf onderzoek gedaan om een kunstwerk te maken dat aansluit bij de wensen van de bewoners van de buurt Lombok. Een belangrijk inzicht wat ik heb opgedaan tijdens deze avond, is gerelateerd aan mijn eigen observaties van afgelopen dagen. Ik heb veel tijd rondgebracht in Lombok, met het idee dat het interessant zou zijn om naar de te stoep te kijken met een vooruitziende blik op de expositie die wij uiteindelijk in Lombok gaan organiseren. Maar realiseerde ik mij deze avond hoe complex het eigenlijk is om ideeën te bedenken voor een buurt of plek waar je zelf geen onderdeel van bent.
Goed onderzoek doen is ontzettend belangrijk en cruciaal om de behoeften en wensen van de buurt goed helder te krijgen. Maar zelfs dan blijft het zo dat je als onderzoeker of ontwerper uiteindelijk zelf bepaalt wat wel of niet geschikt is voor zo’n plek. Dit heeft mij extra bewust gemaakt om niet alleen vanuit een externe blik naar de stoep te kijken maar juist vanuit mijn eigen ervaring en perspectief.
Daarom wil ik mijn eigen buurt en stad beter verkennen, door te kijken naar wat er zich op mijn eigen stoep afspeelt. En hoop ik een meer persoonlijke verbinding te leggen tussen mijn onderzoek en de mensen in de openbare ruimtes waar het over gaat.
