Reflectie
Vanuit mijn bacheloropleiding heb ik altijd gewerkt vanuit een opdracht waar een thema al in vastligt, het was heel fijn om ergens aan te werken wat echt uit eigen interesse en fascinatie komt en dit proces zelf te kunnen vormgeven. De gastlessen hielpen erg in dit proces. Het was inspirerend en leerzaam om te zien hoe andere kunstenaars hun fascinaties vinden in verschillende projecten, en wat voor hen werkzame methodes zijn om het onderzoek vorm te geven en te werken naar een uitkomst; tentoonstelling, product of performance.
Ik had in het begin wat moeite om het veld in te gaan, ik had een onderwerp en een vraag, maar wist niet waar ik moest beginnen. Hierdoor bleef ik te lang hangen in het lezen van artikelen en boekjes over mijn onderwerp. Ik heb dit doorbroken door ‘gewoon maar wat te gaan doen’. Toen ging alles ineens heel snel, en had ik binnen een week eigenlijk drie verschillende onderzoeksmethoden toegepast. Wat uiteindelijk heeft geholpen is het praten met andere over je onderzoek en jezelf pushen iets te gaan doen, vaak is het angst dat iets mislukt wat dit tegenhoudt.
Door het toepassen van verschillende creatieve onderzoeksmethode en te leren hierop te reflecteren en structueren heeft me kritisch laten kunnen kijken naar mijn eigen werk en alerter laten zijn op wat ik zie, hoor en voel tijdens dat ik onderzoek doe, maar ook in het algemeen en als ontwerper.
Ik heb ook gemerkt dat het betrekken van mensen in het onderzoek en de interactie heel waardevol en leuk is. Ik vond dit eerst best spannend, omdat ik dit niet gewend was. Bij Product Design ben ik aan het maken en bestaat mijn onderzoek vooral uit materiaalonderzoek doen en theorie. Die interactie in het veld was ik hierdoor niet comfortabel mee.
Als ontwerper haal ik altijd veel plezier uit het onderzoeksproces, in een project wordt er vaak ⅓ besteedt aan het fysiek maken van een eindproduct. Die andere tijd wordt vaak besteed aan onderzoek en uitprobeersels. Ik vind het belangrijk dat mijn projecten conceptueel sterk zijn en hiervoor is grondig onderzoek noodzakelijk. Het is fijn om voor mezelf een aantal manieren te hebben waarmee ik comfortabel ben om mee te werk te gaan en weet dat dit voor mij goed werkt. Het toepassen van verschillende (creatieve) methode binnen een project brengt ook verschillende perspectieven die heel interessant en waardevol kunnen zijn en je op nieuwe inzichten kunnen brengen binnen het project.
Ik ben begonnen met het analyseren van het beeld van alle raamkozijnen. Ik ben wat ik zag gaan categoriseren en thema’s gaan maken. Ik kon naar aanleiding van online onderzoek naar hoarders en verzamelaars, patronen terug zien in de foto’s, aan de hand van de objectsoorten. Ik ben met deze patronen/bevindingen naar de rest van het materiaal gaan kijken en zag hierin ook veel verbanden. Ik dacht hierbij al een stuk dichter bij het antwoord van mijn onderzoeksvraag te komen. Ik had toen nog geen bezoek gedaan aan de verzamelaarster, opruimcoach en hoarder. Ik merkte dat ik nog wat bevestiging van mijn bevindingen mistte. Deze laatste bezoeken hebben mijn bevindingen tijdens het reflecteren aangesterkt, verruimd en bevestigd, door middel van vragen te stellen naar aanleiding van bevindingen die ik al had gemaakt, maar ook door dingen die zij mij vanzelf vertelde of lieten zien.
Mijn bevindingen maakte duidelijk voor mij dat objecten meer zijn dan statische voorwerpen die om ons heen staan. In objecten kunnen we onze behoeften, verlangen, emoties en hoop kwijt.
We kunnen ons leven vormgeven aan de hand van objecten en bouwen onze identiteit met ze. Als er in onze wereld dingen gebeuren waar we geen controle en grip op hebben, of de echte wereld niet naar ons zin is, kunnen we door middel van objecten onze eigen wereld creëren om de realiteit te ontvluchten. Objecten wijzen je niet af en verlaten je niet, dit geeft een gevoel van veiligheid.
Erfelijkheid en opvoeding speelt een grote rol in het ontstaan van verzamelwoede. Door de mensen die ik heb gesproken door het onderzoek heen, kwam ik erachter dat het (obsessief) verzamelen er vaak met de paplepel in is gegoten. Hoarder Hans groeide op bij een oom die elke dag langs de snelweg en op milieustraten rondhing, op zoek naar waardevolle spullen. Een andere oom sleutelde vaak aan audio apparatuur; zo doet Hans dit ook. Kyra groeide op in een boerderij met haar moeder die veel spullen verzamelde en verkocht. Zo heb ik ook meerdere bronnen op internet gevonden die dit bevestigen. (https://www.nemokennislink.nl/publicaties/verslaafd-aan-troep/)
Het verzamelen is ook een manier om een netwerk te creëren met mensen met soortgelijke interesses, hierdoor is het makkelijk om vrienden te maken. Het is fijn om mensen te vinden die je begrijpen, dezelfde passie en interesse hebben en hierover te kunnen praten. Zo vertelde Kyra dat ze dit het fijnst vindt aan het verzamelen. Hans vertelde dat hij wekelijks een dag in het Computermuseum sleutelt aan apparatuur en een keer per week in het ‘Repair Café’ werkt. Hij vertelde dat hij deze bezigheden erg fijn vindt, omdat hij zich wel eens een buitenstaander kan voelen, en hier mensen vindt die hem begrijpen en met dezelfde interesses, hier kan hij echt zichzelf zijn. Kennis is een grote motivatie in het verzamelen van objecten. Kyra vindt het heel interessant om te weten uit welke periode het object is, waar het vandaan komt, hoe het is gemaakt, Mevrouw Tabbernee gaf ook aan dat dit voor haar het zo leuk maakt om te verzamelen. Hans leert graag nieuwe dingen en heeft vaak wisselende interesses en hobby’s. Tabbernee heeft veel kennis over haar objecten en vertelt deze graag. Ik heb twee audio waar ze verhalen vertelt over koraal en nerts, deze audio heb ik in mijn wunderkammer gelinkt aan deze objecten.
Het verhaal en de herinneringen dat aan het object hangt is ook een reden waarom objecten een bepaalde waarde kunnen hebben, objecten kunnen een middel zijn om momenten vast te leggen, te herinneren en herbeleven. Kyra zegt ook: “ik weet waar ik het heb gekocht en wanneer ik het heb gekocht, met wie ik toen was, dus er hangt een verhaal aan, het heeft een geschiedenis”. Mevrouw Tabbernee haar favoriete objecten om te verzamelen zijn kerstballen, ze vertelde dat ze tijdens het optuigen van haar kerstbomen (ja ze zet er altijd twee neer), allemaal herinneringen heeft aan familieleden en vrienden waarvan de ballen zijn geweest, of periode waarin ze ze heeft gekocht. Deze herinneringen en gevoelens van nostalgie zag ik onder andere terug in het objecttype knuffels; ik las online dat knuffels verzamelen vaker voorkomt, het kan iets zijn zoals; ‘kijk ik heb deze net zoals vroeger’ dit kan je een onbezorgd en warm gevoel geven zoals een klein kind bij de ouders. Ik heb meerdere keren knuffels in raamkozijnen gezien, en Kyra vertelde ook dat ze dozen en dozen met knuffels had, hierbij heb ik de audio waarin Kyra dit verteld gelinkt aan knuffels in de Wunderkammer. Op deze manier zijn er in mijn wunderkammer vijf objecten waarbij een audio afspeelt wanneer deze wordt aanraakt. Verder is de wunderkammer ingericht met alle data; het zijn allemaal spullen die ik door mijn onderzoek heen vaker ben tegengekomen. Door audio toe te voegen in mijn expositie wil ik laten ervaren dat de waarde aan objecten vaak zit in verhaal, de herinnering en de kennis.
