Voor mijn praktijkonderzoek ben ik aan de slag gegaan met de autofotografische methode. Wil je meer lezen over de methode kun je dat hier doen. Op deze pagina vind je de uitvoering van de methode,samenvattingen van onze gesprekken en bevindingen terug. We hebben de methode in totaal 3 keer uitgevoerd en 4 contact momenten gehad.
We beginnen in de kolom PROFIEL II met een introductie van de deelnemer. Je ziet in deze kolom kernwoorden die de deelnemer gebruikt heeft om zichzelf te omschrijven.
In de kolommen interview I t/m III lees je de samenvattingen van onze interviews en foto-analyse.
In kolom IV vind je het eindgesprek. Hier blikken we terug op het gehele proces.
Op deze pagina kom je een hele boel uitspraken tegen die direct gekopieerd zijn uit mijn transcripties. Om de anonimiteit te waarborgen heb ik er voor gekozen om stukken uit de transcribties te halen die waardevol zijn voor het onderzoek, in plaats van de gehele tekst te publiceren.
Elke afbeeelding die je tegen komt op deze pagina kun je vergroten door hierop te klikken. Let op: De afbeeldingen die je op deze pagina ziet zijn niet alle afbeeldingen die zijn gemaakt. Deze afbeeldingen geven weer hoe de methode is toegepast in de praktijk. In de communicatie worden meer afbeeldingen gepresenteerd, geselecteerd door de deelnemers.
* Mijn bedoeling was om deze methode met 3 jongeren uit te voeren. Helaas is dit terug geschaald naar 2 jongeren. Wil je meer over dit proces lezen? In mijn dagboek schrijf ik meer over het vinden van deelnemers.
IK ZIE MIJZELF ALS...
DIT MAAKT MIJ WIE IK BEN...
DIT HEEFT INVLOED OP MIJ...
HIER HEB IK INTERESSE IN...
Gijs is de eerste deelnemer van het onderzoek. Gijs is 16 jaar en cis-man. Hij zit nu in zijn examenjaar op de middelbare school waar hij zijn kader diploma gaat halen. Hij komt uit een dorp waar hij met zijn ouders en broer woont, hij heeft ook nog een zus die verhuist is naar de stad. Gijs wilt naar een opleiding om ruimtelijke vormgeving te studeren. Zijn hobbies zijn kunst maken of kijken en mode.
Bij het zoeken van participanten had ik een hele open houding. Ik had geen voorkeur naar iemand die geïnteresseerd was in kunst of fotografie. Jongeren worden gedefinieerd als 14-27 jarige. Ik wilde graag daar tussen in zitten. Tussen de 16-21 jaar, daar gaat het vaak om jongeren die een belangrijke omslag maken tussen de middelbare school en het MBO of HBO.
Gijs kwam via mijn vader bij mij terecht. Zie onderstaande afbeelding.
Ik heb Gijs een mail terug gestuurd met extra informatie over het traject wat we doorlopen en een brief in de bijlage waarbij zijn ouders op de hoogte zijn gesteld van het traject. Deze brief is ondertekend terug gestuurd naar mij. Vanaf daar is het proces van start gegaan wat je op deze pagina kunt lezen.
Samen met Gijs besprak ik wat het begrip zelfbeeld voor hem betekend en hoe het werkt. Ik vind het belangrijk dat de deelnemer zelf het begrip eerst verkennen. Op die manier kan ik aftasten of we op dezelfde manier over het begrip denken, zonder dat ik teveel invloed uitoefen op de deelnemer.. Dit is een eerste bewuste stap die ik heb genomen om de fenomenologische houding aan te houden. Ik kies hiervoor omdat ik mijn deelnemers zoveel mogelijk het gevoel van eigen controle wil meegeven, empowerment en zelfvertrouwen. Hieronder lees je een stuk uit het transcript van mijn interview met Gijs en hoe hij over de betekenis en werking van het zelfbeeld denkt.
Dit was voor mij een fijne overgang om dieper in te gaan op hoe zijn eigen zelfbeeld en welke invloeden impact hebben op zijn zelfbeeld. Dit is ook het moment waarop ik voor mijn gevoel grenzen ben gaan op zoeken, het moment waar je af tast hoeveel ik kan vragen aan de deelnemer en in hoeverre de deelnemer zich wilt openstellen naar mij. Ik merkte dat Willem al erg bewust is van zijn zelfbeeld en wat specifieke momenten zijn die impact hebben op zijn zelfbeeld. Hierin heeft hij zich al vrij kwetsbaar naar mij opgesteld.
Vandaag heb ik mijn eerste gesprek en kennismaking met Gijs gehad op een locatie die hij zelf heeft gekozen. Mijn eerste ontmoeting met Gijs was erg fijn. Gijs had er enorm veel zin in en was voornamelijk benieuwd wat de bedoeling was. Op voorhand gaf ik Gijs via de mail een korte basisintroductie over mijn onderzoek. Hij ging er voor de rest blanco in, hij wist dat ik een gesprek met hem wilde voeren en dat hij meer uitleg kreeg. Maar de inhoud van dit gesprek was niet duidelijk bij hem. Voor mij was dit een semi-open interview, ik heb namelijk wel enige voorbereiding gedaan. Ik heb een structuur opgezet als rode draad, maar met meer dan genoeg ruimte om hier vanaf te kunnen wijken. We spraken om 13:00 uur af bij RAW, een werkcafé in de Spoorzone in het centrum van Tilburg. Een plek waar hij graag wilde ontmoeten. Na wat drinken besteld te hebben en gewoon even kletsen over de plek en wat luchtige dingen zijn we aan de slag gegaan. Voor ons beiden was het natuurlijk even zoeken op het begin. Voor mij was dit mijn eerste interview met een jongere die ik nooit eerder had gezien. Voor hem was het ook spannend, hij had nog nooit eerder mee gedaan aan een onderzoek. Het interview begon met de formaliteiten, naam, leeftijd, leerjaar en niveau, dat hij akkoord ging met het opnemen van de audio en dat ik vertrouwelijk om ga met alle informatie. Het gesprek met Gijs was heel fijn. We hebben een open gesprek kunnen houden waarbij al mijn punten van het onderzoek aan bod zijn gekomen. Hij heeft zich vrij snel opengesteld en het voelde goed voor hem om mij in vertrouwen te nemen
Speaker 2: [00:11:32] Ik ben sowieso over bepaalde dingen best onzeker, en best wel vaak hebben mensen een bepaalde mening en best wel eigenlijk kan ik echt heel erg uhm ja lang over nadenken of ik kan heel lang blijven zitten. Een voorbeeld daarvan is, ja ik ben dan naar naar Eindhoven naar een drum n base ding gegaan. Dat was heel erg gezellig. Alleen dan kom je iemand tegen he en die roept drie keer homo naar je, snap je? En dan, ja, dan vraag je daar thuis naar maar, he maar he, t is helemaal niet dat ik niet homo wil zijn of dat ik mij daar helemaal niet mee geasocieerd mee wil worden. Maar dan begin je wel voor jezelf af te vragen van hey waarom zegt iemand dat? He? Hoezo is dat dan? [00:12:17][45.9]
Speaker 2: [00:00:44] wat je over jezelf weet, wat je belangrijk vindt. Jezelf leren kennen, en daarover nadenken [00:01:04][20.0]
Speaker 2: [00:01:35] je sociale omgeving. Wat andere mensen zeggen over jou [00:01:38][2.7]
We hebben een vrij gevoelig onderwerp geraakt, waarvan ik het zelf moeilijk vind hoe ik daar precies mee om ga. Empathie tonen is het eerste wat ik doe. Het was echt even afwegen wat en hoe ik mezelf zou verwoorden. Als automatische reactie wilde ik zeggen dat hij zich er niks van aan moet trekken en dat het onwetende mensen zijn. Maar hij heeft zich wel degelijk iets van de opmerking aangetrokken. We hebben het er uiteindelijk over gehad op welke manier deze opmerkingen impact op zijn zelfbeeld hebben gehad. Ik denk dat het vanuit mijn rol en de positie waarin ik zat de beste keuzes is geweest om: Te erkennen dat zo'n vervelende situatie en vervolgens dat gebruiken om een volgende vraag te stellen. Zo sloten we het onderwerp ook deels af en vloeide het makkelijk over naar het volgende onderwerp.
REFLECTIE VAN DE ONDERZOEKER
Tijdens de MKE dagen in het eerste jaar hebben we Het handboek kwalitatieve onderzoeksmethodes van Mortelmans (2020, pp. 219-253) besproken. Ter voorbereiding heb ik het hoofdstuk interview nogmaals doorgelezen.
De klik tussen mij en Gijs was van nature goed, waardoor het gesprek ook natuurlijk verliep. Hierbij is het goed voor mij om nogsteeds scherp te blijven op de vragen die ik stel. De rol van interviewer is best lastig, je wilt waardevolle informatie ophalen en tegelijkertijd ben je nog aan het aftasten hoeveel je kunt vragen. Ondertussen moet je ervoor zorgen dat je niet teveel van het onderwerp afwijkt maar wil je het ook niet enkel over het onderwerp hebben. Het was eigenlijk een heel leerzaam moment over het eerste cruciale moment waarbij je een samenwerking aangaat met jongeren.
Ik denk dat de ingredienten voor een eerste succevolle ontmoeting het volgende is:
- Samen naar de locatie lopen die de deelnemer heeft uitgekozen. Dan is er nog tijd om over koetjes en kalfjes te praten, zoals hoe het gaat, het weer en de reis naar de locatie toe. Dat is een moment waarbij we allebei even konden landen.
- Een relaxte sfeer creeëren met wat te drinken erbij
- Zelf als onderzoeker luchtig en met een open houding in het gesprek staan. Op dit punt sta je nog aan het begin van het onderzoek en hoeven er geen verwachtingen te zijn. Sterker nog de deelnemer van het onderzoek is de onderzoeker niks verschuldigd. In elk punt van het praktijk onderzoek waarbij je iets hoort te ontvangen van een deelnemer heeft die persoon de 'macht' of de touwtjes in handen. Ik denk dat je als onderzoeker moet leren te anticiperen hoe je met situaties om gaat wanneer ze niet verlopen hoe je dacht dat ze zouden verlopen. Deze gedachte werd overigens bevestigd in onze les MAP Ethics!. Wanneer we het over machtstructuren in het onderzoek hebben denken we vaak (ik zelf ook) aan de macht die jij hebt over de deelnemers in het onderzoek. Hierin vergeten we dat de machtstructuren dynamisch zijn en jij als onderzoeker dus niet altijd in conctrole bent over het verloop van je onderzoek. Door hier op voorhand bewust van te zijn kun je dus anticiperen op situaties die anders verlopen dan op voorhand gedacht en de flexibiliteit tonen die nodig is als onderzoeker.
De dans tussen oprechte aandacht schenken, relevante vragen stellen, zelf ook een stukje kwetsbaarheid tonen is best lastig. Vooral het stukje zelf kwetsbaar opstellen is van belang binnen de kaders van mijn onderzoek. Het thema zelfbeeld is een persoonlijk thema wat om een kwetsbare houding vraagt van de jongeren en waar hoogstwaarschijnlijk gevoelige antwoorden uit kunnen komen. Het is fijn voor de jongeren die tegen over mij zitten dat ik meer ben dan alleen een afstandelijke onderzoeker die op zoek is naar data.
Hoe Gijs over de definitie van het woord zelfbeeld denkt staat vrij dicht bij de betekenis zoals besproken op de pagina zelfbeeld. Hij is zich ook bewust van de grootste invloed op het zelfbeeld. De sociale omgeving. Het gat
Je merkt hier dat Gijs dus wat onzekerheid ervaart over bepaalde aspecten van zichzelf. Dit komt door bijvoorbeeld homofobe opmerkingen waarmee hij is geconfronteerd. Hier komt de impact van sociale interacties op het zelfbeeld duidelijk naar voren. Toch laat zijn bewust zijn en eerlijkheid over zijn onzekerheden zien dat hij veel na denkt over wie hij is.
-
Comfortabel het gesprek beginnen, vragen hoe het gaat, wat hij de afgelopen weken zoal heeft gedaan en wat hem bezig heeft gehouden.
-
Vragen hoe hij de opdracht heeft ervaren, wat hij leuk vond en waar liep hij tegen aan.
-
Nogmaals besproken wat er misschien allemaal mis heeft kunnen gaan met de foto’s
-
Laten weten dat dit niet erg is en dat we nog steeds heel veel hebben aan zijn medewerking
-
We hebben een oefening gedaan waarbij hij terugdacht over wat hij heeft gefotografeerd. Dit mocht heel algemeen zijn.
-
Ik heb dit genoteerd en daarna zijn we per notitie gaan inzoomen op wat er gedetailleerd op de foto stond.
-
Nadat we de situatie op de foto’s hebben genoteerd zijn we ingegaan op waarom hij dit koppelde aan het zelfbeeld en wat het voor hem betekent.
-
Als laatste stap zijn we gaan kijken op welke manier dit heeft bijgedragen aan zijn perceptie op zelfbeeld. Welke nieuwe inzichten hij heeft gekregen en of er dingen bevestigd zijn of helderder zijn geworden over zijn zelfbeeld.
Vandaag heb ik voor de tweede keer met Gijs gesproken. Nadat hij een maand heeft gefotografeerd heb ik het rolletje laten ontwikkelen. Dit vonden we allebei enorm spannend omdat we zo benieuwd waren naar de uitkomst. Helaas is bij het fotograferen de camera een aantal keer open gemaakt en is er telkens zonder flits gefotografeerd. Tijdens ons eerste gesprek heb ik dit een aantal keer aangegeven dat dit niet de bedoeling was, maar ergens is het toch misgegaan in de communicatie. Dit heeft mij laten inzien dat het belangrijk is om de instructies duidelijk op papier mee te geven. Ik was best teleurgesteld met het lege rolletje en vond het ook spannend om dit aan Gijs te laten weten. Ik heb hem een appje gestuurd om binnenkort weer af te spreken en heb hem in het appje laten weten dat er iets mis is gegaan bij het ontwikkelen en we dus geen fysiek beeld hebben om te analyseren. We hebben een afspraak gemaakt om af te spreken in de LocHal. Hierna ben ik goed gaan nadenken en brainstormen met jezelf over hoe ik het interview wil inrichten. Ik was namelijk van plan om de autofotografische method in te zetten om de foto’s te analyseren. Daarom heb ik voor de volgende werkwijze gekozen:
Samenvatting van de geanalyseerde beelden.
Op de afbeelding hiernaast zie de uitgevoerde opdracht met Gijs. De foto's zijn zoals je kunt af lezen vooral in zijn eigen omgeving gemaakt. Zijn kamer is een heel belangrijke plek voor hem met veel spullen die zijn zelfbeeld weerspiegelen of hem de kans geven om zichzelf uit te drukken.
Zelfexpressie en externe invloeden op zijn zelfbeeld waren de grootste gespreksthema's.
Deze manier van het beeld terug halen heeft vrijwel het effect kunnen behalen wat ik hoopte te behalen. Het gaat hier niet om het effect wat ik hoopte te behalen met de auto-fotografische methode. Ik hoopte dat we een waardevol gesprek konden houden voor zowel Gijs als ik zelf. Door de foto’s of in dit geval de herinnering van de foto’s op te halen en die als handvat te gebruiken om dieper over het onderwerp zelfbeeld te praten lukte het hier erg goed. De afbeelding onderstaand geeft weer op welke manier. Gijs heeft voornamelijk bevestiging gekregen over zijn zelfbeeld, door het foto-onderzoek in te zetten stond hij stil bij veranderingen in zijn leven, hoe mensen invloed op hem hebben en wat hij daarvan vindt. Het bracht gesprekken tot stand tussen hem en zijn gezin. Vooral met zijn broer die een sterke mening heeft over hoe het zelfbeeld werkt, zijn ze het niet eens met elkaar hierover. Maar om tot al deze gesprekken te komen moest hij wel de handeling van het fotograferen uitvoeren. Dingen in kader brengen, nadenken waarom hij iets vast legt en hoe hij iets in beeld wilt brengen om het gesprek op gang te kunnen brengen,
REFLECTIE
Ik begon het gesprek met een check-in moment, geïnspireerd op de MKE-dagen. We bespreken zaken die buiten het onderzoek liggen, om het ijs te breken en de spanning eraf te halen. Om de afstand tussen mij en de deelnemer nog meer te verkleinen zijn we het gesprek begonnen door met name de deelnemer aan het woord te laten. Naar mijn mening werkt het goed om terug te blikken naar de ervaring van het fotograferen. Niet met de inhoud te beginnen. Terugblikken naar bekend terrein voor de deelnemer, hier weet de deelnemer immers het meeste van. Dit zorgt voor een ontspannen sfeer. Door de regie uit handen te geven over de volgorde van hoe we de foto's bespreken krijgt de deelnemer een gevoel van leiding nemen. Ik kan mij als onderzoeker op deze manier makkelijker laten leiden door de ervaringen en betekenissen van de deelnemer, zonder er teveel invloed op uit te oefenen.
Het meeschrijven om de foto's heen laat zien dat ik aandachtig meeluister zoder teveel interrupties. Ik probeer de context en betekenissen van de foto's te schetsen om een helder beeld te krijgen van de essentie van de foto's. Daarnaast is het een fijne manier om overzichtelijk vragen te stellen daar waar nodig is. Ik heb dus zo goed mogelijk geprobeert de femenologische houding aan te houden.
Als laatst is het belangrijk om te benadrukken dat de 'zelfbedachte' methode van herrineringen ophalen niet gelijk staat aan de auto-biografische methode. Door fysieke foto's bij het gesprek te hebben heeft de deelnemer veel meer houvast. Kleine details, licht inval, het gevoel wat je krijgt bij het zien van de foto's, de kadering van het beeld, het tijdstip waarop de foto is gemaakt zijn aspecten die de foto heeft, die moeilijk te omschrijven zijn in woorden. Je herrineringen staan ook niet gelijk aan de werkelijkheid. Daardoor neemt de accuratie af. Wat ik wel mee neem van deze werkwijze is het uitgebreid omschrijven van situaties op beeld rondom een filmrolletje. Dit is een mooie manier om de anonimiteit van de deelnemer te behouden. Mochten de foto's voor een groter publiek gepresenteerd worden en een deelnemer voelt zich daar niet comfortbal bij is deze optie een goed alternatief.
Reflectie van de onderzoeker
Het anticiperen op problemen waar ik over schreef na de vorige ontmoeting heb ik zelf niet volledig opgevolgd. Wanneer je de valkuilen van het autobiografisch onderzoek leest wordt overal aangegeven dat analoog fotograferen een risicovolle keus is. Foto's kunnen zoals hier is gebeurt slecht ontwikkeld worden of er kan wat fout gaan met de camera. Ik heb dit gelezen maar dacht dat dit mij niet zou overkomen. Waarom ik dit dacht weet ik niet precies, maar ik weet wel dat het mij geen tweede keer gaat over komen.
Ik denk dat het een goede zet was om de alternatieve methode van herrineringen ophalen in te zetten. Zo voelt het voor de deelnemer niet alsof het werk voor niets is gedaan. Als kunsteducator ben ik al dol enthausiast dat een jongere op vrijwillege basis deel neemt aan het onderzoek.
Wat ik mee neem in het vervolg is de gevaren die aan worden gegeven bij een methode serieus nemen. Anticiperen, oplossingen op voorhand bedenken en de gevaren op voorhand delen met de deelnemers. Zo blijf je open en eerlijk naar de deelnemers toe. Dit verkleint de kans op gedemotiveerde deelnemers en op 'onnodige' fouten. Daarin tegen wil ik er wel aan toevoegen dat die alternatieve oplossing bedenken een leerzame ervaring was voor mij als onderzoeker.
De laatste foto-analyse. Er zat ongeveer 1,5 maand tussen het fotograferen en dit gesprek. Gelukkig zijn de meeste resultaten van het fotograferen ditmaal beter. We zijn wederom het gesprek begonnen met het terugblikken op de ervaring van het fotograferen rondom het begrip zelfbeeld. Hier kwam Gijs gelijk een antwoord die nog even is blijven hangen bij mij.
'[00:04:18]: 'Woorden zeggen zo weinig en met kunst kun je veel meer zeggen. Maar fotografie is het wel een stuk lastiger want je kunt ervoor kiezen om zelf een beeld te maken, een omgeving te maken die je gaat fotograferen, je kunt iets wat je ziet of tegen komt fotograferen. Die keuze maken vond ik heel lastig.''
Hierna hebben we de foto's erbij gepakt, heb ik aangegeven dat we de foto's gaan analyseren net zoals het vorige moment. Heeft hij een moment gehad om de foto's op zich in te laten werken en heeft toen de leiding genomen om te vertellen over de foto's. Zijn houding in het gesprek was opgewekt en heel geïnteresseerd in zijn eigen beelden. Dat vond ik erg mooi om te zien. De foto's van Gijs zijn vooral in zijn eigen kamer gemaakt. Hij brengt hier de meeste tijd door en vond hier de meeste invloeden op zijn zelfbeeld of kon een link leggen tussen objecten in zijn kamer en zijn zelfbeeld. Ik vind het interessant om te zien dat onder andere een kledingkast, telefoon en een lang bewaarde print tot een diepgaand gesprek kon leiden.
In de onderstaande kolom zie je een overzicht met een aantal foto's die Gijs heeft gemaakt. Direct naast de afbeeldingen zie je uitspraken uit het interview die bij deze afbeeldinegen horen.
Dit gesprek heeft benadrukt wat externe feedback doet met het zelfbeeld. Dit zie je terug in de beelden van bijvoorbeeld de telefoon en zijn kledingkast, maar ook in de uitspraken die hij doet. Gijs is zich al erg bewust van de externe factoren die invloed op hem hebben. Maar ook merk ik dat mijn positieve feedback een boost geeft in het zelfvertrouwen. Het gevolg hiervan is dat er met zekerheid over de foto's gepraat wordt.
Het voelt alsof Gijs vrij zeker is over zijn zelfbeeld, dat hij weet waar zijn interesses liggen en daar niet veel van afwijkt. Het gevolg hiervan is dat er niet veel variatie in foto's is. Dit is niet erg maar roept wel een aantal vragen bij mij op. Hoe vaak zou je fotografie rondes moeten houden met de jongeren? Hoeveel veranderd het zelfbeeld in een korte periode? Dit is geen vraag die ik zelf moet invullen maar enkel kan beantwoorden door in gesprek te gaan met de deelnemers.
Omdat we de auto-fotografische methode deze keer op de correcte manier konden uitvoeren was er meer ruimte om de fenomenologische houding aan te houden. Dit betekend dat ik Gijs het gesprek liet leiden wat vooral op de fotografie gefocust was. Ik heb niet veel te zeggen over wat er op de foto's staat, ik wil vooral weten wat het voor hem betekend en waarom hij dit koppeld aan zijn zelfbeeld.
[00:18:15] Nou, ik ben sowieso niet zo heel snel tevreden met bepaalde dingen, dus als ik zelf iets maak dan, he, houd het liever voor mezelf en eh, kan ik voor mezelf oordelen.
[00:05:13] Je telefoon beinvloed een hele hoop over je zelfbeeld, je ziet dingen, je wilt iets zijn of ergens bij horen.
[00:10:30] Social media heeft ook zijn goede kanten. Je kunt bijvoorbeeld een online community vinden met gelijkgestemde die je buiten de digitale wereld niet kunt vinden.(Uitspraak tijdens een ander gesprek)
[00:23:55]: Silhouette gemaakt van mezelf met spiegels opgevuld en in de buitenwereld gezet. Wat reflecteert in de spiegels vormt onder andere mijn zelfbeeld.
[00:17:13] Gesorteerde kleding kast. Ik ben vrij chaotisch, maar als het gaat om kleding dan moet het allemaal perfect. Ik ben heel zuinig met mijn kleding, ik vind het belangrijk hoe ik over kom. Deze foto klopt het meeste voor mij, in wie ik ben of hoe ik mezelf zie.
[00:08:17] Een van mijn eerste echte keren dat ik kunst tegen kwam en daar iets bij voelde. Ik heb dit kaartje bewaard omdat dit mijn startpunt was van, van kunst houden. Ik ben gefacineerd door de kleuren. wat er gebeurde op die schilderijen. Dit bracht mij aan het denken. Ik wil zelf ook op deze manier iets over mezelf kwijt.
In de praktijkopdracht heb ik de deelnemers de volledige vrijheid gegeven om te fotograferen wat ze willen. Ik heb daarbij geen rekening gehouden met het feit dat de deelnemers voor dit soort keuzes zouden komen te staan. Hierover kun je meer lezen in mijn dagboek. Aan de andere kant it er ook wel wat sterks in. Fotografie geeft Willem dus ook veel meer keus om vast te leggen wat hij wilt uit drukken. Je kunt iets maken of zien wat resoneert met je gevoelens, gedachten en ideeën en dat vastleggen door een hele korte handeling uit te voeren met de camera.
Naast dat dit werk super sterk is, vind ik het een geweldig mooie visuele vertaling van het de externe invloeden op het zelfbeeld. Zoals besproken op de pagina zelfbeeld wordt je zelfbeeld door verschillende factoren beïnvloed denk aan culturele, sociale- en social media invloeden. Korte interacties kunnen al heel veel doen met je zelfbeeld. Daarom vind ik het zo mooi dat Willem dit werk heeft gekoppeld aan deze opdracht.
Daarnaast zien we een overlap met zelfexpressie.
In de kolom hieronder lees je wat ik haal uit de uitspraken van het interview en hoe ik deze aan de theorie verbind.
Het beeld van de telefoon kunnen we koppelen aan de sociale vergelijkingsprocessen. Vergelijken met andere om eigen vaardigheden en presetaties te beoordelen. Door smartphones hebben we nu makkelijk toegang om het leven van andere mensen te kunnen zien via social media. Dit kan zowel positieve of negatieve gevoelens oproepen die invloed hebben op ons zelfbeeld. Zoals Willem aan geeft heeft zijn telefoon en social media veel invloedt op hem, maar niet alleen op een negatieve manier. Hij vind hier ook zijn community, mensen die hij in zijn leefomgeving niet kan vinden.
Hoe Gijs over komt naar andere toe en hoe hij zichzelf kan uitdrukken in kleding is belangrijk voor hem. Hij legt de nadruk op het feit dat hij best chaotisch is, behalve als het om kleding gaat. Kleding is een manier om te laten zien wie hij is. Het is een vorm van zelfexpressie, zoals we al eerder besproken hadden.
[00:49:30] Ja, ik denk dat je ook eerder de opdracht kan geven dat je een soort van tijdslimiet hebt en dan pas maakt. Je zegt oké, je gaat zoveel foto's maken en dat moet je in de tijd maken en niet vrij in drie weken tijd. Ja dan, dan ga je wel echt foto's maken of foto's waar je op dat moment aan denkt dat dat goed is. Ja, ik weet niet of als je zo lang erover doordenkt dat het dan is het niet meer echt om je zelfbeeld gaat op dat moment, want dan heb je er al over nagedacht. [00:50:04][33.1]
Als ik voorbeelden zou krijgen zou ik het gevoel krijgen dat ik die dingen niet meer uit kon voeren. Dat betekent dat er dan veel meer wordt uitgesloten voor mij, in plaats van dat ik inspiratie kreeg.
Hier lees je bepaalde fragmenten uit het gesprek terug over het uitvoeren van de methode. Wat is de ervaring die Gijs heeft gehad en wat haal ik daar uit? Aan de linker zijde lees je de fragmenten van het interview en rechts lees je wat ik hieruit haal en hoe ik dit waar kan verbind aan de theorie
[00:01:42] Nou, ik wilde wel een soort van aan verwachtingen voldoen, ik wou wel een bepaald niveau of zo behalen. Maar ik kwam eigenlijk op niet zo heel veel. Of nou ja, ik heb zelf niet zo heel veel gedaan met fotografie.Ja, en toen.. Toen ben ik uiteindelijk maar gewoon foto's gaan maken die ofwel mijn zelfbeeld beïnvloedden of waarbij ik zelf iets van vind wat bij mij past.
Ik vond het wel leuk om te doen en ook om erover na te denken wat mij dat dan Ja wat, wat, wat dan? Wat is mijn zelfbeeld en wat? En dan loop ik, liep ik al snel vast, maar ik dat dat op een of andere manier dacht dat dat wel iets van duidelijkheid gaf zodat ik wel er over nadacht .
[00:48:18]: Het gevaar lag meer in dat je de opdracht uitlegt en dat je dan foto's gaat maken waarbij je aan een bepaalde verwachting aan moest voldoen. Je wilt dan mooie of goede foto's maken, die minder echt zijn daardoor. Ik ben daar vanaf gestapt omdat het niet zo goed lukte om die mooie foto's te maken en daardoor denk ik dat het goed uitgepakt heeft. Of dat ik dicht bij mezelf ben gebleven, in plaats van iets in scene zetten.
In ons laatste gesprek hebben we een terugblik gedaan naar de autofotografische methode, de samenwerking en wat deze ervaring teweeg heeft gebracht voor de deelnemer. In het gesprek heb ik een aantal nieuwe inzichten en tips mee kregen. Deze kan ik meenemen om de methode en mijn werkwijze aan te scherpen. In deze kolom vind je aantekening terug die ik heb gemaakt tijdens het gesprek en gebruik ik wederom stukken transcripties uit het interview om mijn bevindingen te ondersteunen.
[00:46:03] Mijn verwachtingen wel redelijk goed. Er werd niet voor mij ingevuld, ik kreeg de tijd om te praten en je kiest goede momenten uit om dingen te zeggen of vragen. Ik voelde me goed op mijn gemak, en daarom was het juist fijn om te praten. Niet iedereen kan zo'n opdracht meegeven en daar over praten. Het is best wel prive, het zijn onderwerpen die lastig zijn om over te praten. Je verteld bet wel wat dingen die niet altijd fijn zijn. Iedereen heeft het over de leuke dingen, dat zie je ook op social media. Maar er was ruimte om het ook over de minder leuke dingen te praten. Dat was wel heel erg fijn.
[00:22:03] Fijn dat je zelf over het zelfbeeld kan nadenken, dat je zelf op zoek moet gaan naar hoe het werkt voor jou. Maar dit kan voor andere mensen een andere ervaring zijn. Het is een enorm lastige vraag maar ik ben er zoveel mee bezig geweest de laatste tijd dat het wat makkelijker is.
[00:18:20] De ruimte tussen het fotograferen en foto's analyseren is wel belangrijk. Je moet ruimte hebben om na te denken, verwerken wat je wilt enzo. Maar als er een te lange tijd tussen zit moet je voor de tweede keer nadenken waarom je wat hebt gefotografeerd. Daarin tegen is het ook wel een interessant idee om na een maand of 2 terug te kijken naar je foto's. Opzich is het wel leuk dat je van een afstand kan kijken naar de foto's en kan denken 'oh ik fotografeerde dit of dat, of beseft hoe je een tijd terug dacht over het zelfbeeld.' Het voelt alsof je naar iemand anders kijkt en zelf weer nieuwe ideeën hebt bedacht over jezelf beeld nu.
Zonder de deelnemers van het onderzoek en hun input heeft mijn onderzoek nooit de vorm kunnen krijgen die, die nu heeft. Het auto-fotografisch onderzoek en de gesprekken die we hebben gevoerd zijn de rode draad in dit gehele onderzoeksproces geweest. Ik kan stellen dat de deelnemers mede onderzoekers zijn geweest en wij dit onderzoek samen tot stand hebben gebracht. Dit wilde ik graag doortrekken tot mijn communicatie. Samen zijn we gaan kijken hoe hun fotografie en mijn bevindingen uit de analyses en gesprekken tot een geheel konden komen.
Samen met Gijs ben ik voor zijn beelden op het volgende gekomen conclusie gekomen.
Speaker 2: [00:27:18] Nou ja, ik weet dus niet of dat ook passend is, want ik kan het vanuit mezelf helemaal dat het precies klopt of wat ik vind of wat ik. Maar misschien ook wel leuk als jij er over vertelt over wat jij ziet en wat jij gelooft. En dat. Want anders is het ja als het vanuit mij verteld is dan. [00:27:37][19.6]
Speaker 2: [00:27:44] Ik denk dat het juist wel leuk is hoe jij dingen interpreteert van wat ik zeg en doet en dat dan vervolgens opschrijft dan. Ja, ik weet niet. [00:27:54][10.1]
Speaker 2: [00:28:10] Ik vind het echt sowieso heel gaaf dat je dit soort van schetsen, nou ja, gewoon dat het gewoon daar gewoon met zwart getekend is en grof opzich is en dat het niet niet te netjes is en niet leuk. Ik vind het echt heel gaaf! [00:28:24][13.7]
SAMENVATTENDE REFLECTIES VAN DE ONDERZOEKER
Voor een eerste praktijk onderzoek vind ik het een zeer geslaagd en leerzaam proces. Ik heb veel geleerd over het werken met jongeren, gesprekken voeren om tot de kern van gevoelige onderwerpen te komen. Ik als kunst educator heb in de praktijk mogen ervaren hoe belangrijk het is om bewus te zijn van je positie. Hoe makkelijk het is om aannames te nemen en wat de gevolgen daarvan zijn.
Ik vind het fijn dat er helderheid over zijn zelfbeeld gecreeërd is. In principe is dit wat ik wilde bereiken.
Dit vind ik een leerzame opmerking. Mijn insteek om geen voorbeelden te delen met de deelnemers kwam vanuit het idee dat, dit hun fotografie te veel zou beïnvloeden. Dat ze foto's juist zouden kopiëren en niet zelf op zoek zouden gaan naar beelden die écht bij e paste. Ik had nog niet stil gestaan bij het idee dat ik ook vrijheid tot bepaalde foto's zou kunnen ontnemen daardoor.
Het begrip zelf beeld is zo'n enorm groot begrip en door zijn dynamische aard is er moeilijk grip op te leggen. Door eenerzijds te vragen wie ben ik niet, wat wil ik niet zijn, waar liggen mijn interesses niet. Maak je de vraag voor deze doelgroep wellicht wat behapbaarder én makkelijker. Anderzijds heb ik het gevoel dat je makkelijker in een negatieve sfeer hangt door te focussen op wat je niet wilt zijn of waar je geen interesse in hebt. Dit is iets wat ik nog verder zou willen verkennen in de toekomst.
Wat ik hieruit haal is dat tijdslimieten kunnen helpen. In het geval van Gijs zou 'tijdsdruk' voor snelle beslissingen en spontaniteit kunnen zorgen. Het gevolg hiervan is dat hij authentiekere foto's maakt, die dicht bij zijn zelfbeeld liggen op dat moment. In de toekomst kan ik de voordelen van een tijdslimiet verkennen.
Mijn insteek was door jongeren genoeg tijd te geven ze zich niet bezwaard voelen om foto's te moeten maken. Wellicht is de mate van vrijheid die ik heb meegegeven niet de beste keus voor ieder persoon.
In het vervolg wil ik sterker benadrukken dat ik geen verwachtingen heb bij de kwaliteit van de foto's. Het hoeven technisch geen perfecte foto's te zijn of perfect esthetisch beeld. Ik denk dat het gevoel van aan een verwachting voldoen als een blokkade werkt. De opdracht wordt daardoor minder laagdrempelig en leidt af van het doel van het fotograferen.
Zoals besproken hebben in de theorie gaat het niet om de esthetische kwaliteit maar om de existentiële kwaliteit.
Gijs geeft aan het prettig te vinden dat er genoeg tijd zit tussen het fotograferen en analyseren van de foto's. Voldoende tijd hebben de om na te kunnen denken over het begrip zelfbeeld en ten rade gaan bij jezelf hoe dat werkt, is een belangrijk proces om doorheen te gaan voordat je begint met fotograferen.
Teveel tijd tussen het fotograferen en analyseren heeft als nadeel dat je wellicht moet achterhalen wat de intentie oorspronkelijke intentie van het beeld was.
Anderzijds kan tijd en afstand tot de beelden zorgen dat je nieuwe ideeën en inzichten over je zelfbeeld krijgt.
Een van de belangrijkste taken in mijn rol als onderzoeker is het waarborgen van de veiligheid en ethische verantwoordelijkheid. Het doet mij meer dan goed dat ik deze rol goed heb kunnen uitvoeren.
Wat ik ook mooi vind in deze uitspraak van Gijs is dat hij aangaf dat ik niet dingen voor hem invul, dat ik hem liet praten en goede momenten zocht om op hem te reageren. Dit laat zien dat de fenomenologsiche houding die ik wilde aanhouden een positieve impact op hem heeft gehad. Het aanhouden van deze houding is lastig. In mijn refelctie over deze houding lees je meer over deze ervaring.
Ik geloof dat een veilige omgeving waarin de jongeren zich volledig kunnen uiten zonder vooroordelen een ruimte is waar zelfontplooing plaats kan vinden. Een onderdeel van die ontplooing is het verkennen van het zelfbeeld.
Het idee dat Gijs de foto's heeft gemaakt, we ze samen hebben geanlyseerd en ik vervolgens deze twee met elkaar combineer voor hem, is sterk om de volgende reden. Gijs is geïnteresseerd in hoe ik naar hem kijk nadat we een aantal gesprekken met elkaar hebben gehad over wie hij is als persoon. Het zelfbeeld draait zoals besproken in het stuk zelfbeeld voor een groot deel over hoe anderen naar jou kijken. Ik geef door zoals getoont op het bovenstaande beeld, feedback over hoe ik Gijs zie met zijn eigen input. Dit kan voor hem een waardevol proces zijn bij het vormen van een realistisch zelfbeeld. Het is belangrijk om anders naar jezelf te leren kijken en positieve feiten te benadrukken (Stöfsel & De La Rie, 2023).
