Een korte introductie over mij is nodig om te begrijpen waarom ik dit onderzoek ben gestart. Mijn naam is Darnisha Daniël. Van mijn vierde levensjaar tot nu 28 jarige leeftijd heb ik altijd op school gezeten, met de nodige tegenslagen. Met name op de middelbare school, na hard werken ben ik op de HAVO beland. Hier ben ik een keer blijven zitten en twee keer gezakt. Deze tijd was nogal overweldigend voor mij waardoor ik een vervelende leerling werd. Eigenlijk was ik onzeker en voelde mij onbegrepen omdat ik het niveau op school te moeilijk vond. Ik miste succeservaringen en kansen om te ontdekken wat ik wilde. Telkens die teleurstelling van het blijven zitten en niet slagen.
Totdat ik een camera kreeg van mijn opa, dat maakte iets los in mij. Met die camera begon ik eerst vakanties vast te leggen, plekken, gebouwen en texturen die ik niet meer wilde vergeten. Vervolgens sociale gebeurtenissen zoals feesten, bruiloften en concerten. Het gaf mij een gevoel van zekerheid, dat dit het gene kon zijn waar ik iets mee zou bereiken. Later ben ik naar de kunstacademie gegaan en ben ik terug gaan kijken naar foto's die ik jaren geleden heb gemaakt. Ik ontdekte dat de camera niet alleen voor succeservaringen heeft gezorgd maar ook mijn kijk op de wereld heeft veranderd. Door de camera te richten op dingen die mij aanspraken om wat voor reden dan ook, creëerde ik onbewust duidelijkheid op waar mijn interesses lagen. Vakgebieden waar ik nooit iets mee had, werden ineens heel interessant. Natuurkunde, wiskunde, biologie en geschiedenis zijn prominente onderwerpen geworden binnen mijn artistieke praktijk maar ook in mijn persoonlijkheid. Door fotografie heb ik me opengesteld naar de wereld toe. Ik ben met een open blik naar de wereld gaan kijken. De camera als tool en de beelden die ik heb gemaakt hebben mij perspectief kunnen bieden, namelijk wat ik belangrijk vind in het leven. Ik kon dit niet in woorden uitdrukken toen ik jonger was, maar wel met beelden.
In het kennisdossier van LKCA (2024) is er literatuur en praktijkonderzoek gedaan naar kunst en cultuur voor jongeren. De conclusie luidde dat jongeren door onder andere de digitalisering, snelle veranderingen in de maatschappij veel prikkels binnen krijgen en dat kan zorgen voor veel onzekerheid. Kunst en cultuur kunnen bijdragen aan een positief zelfbeeld, sociale vaardigheden, het nemen van eigen verantwoordelijkheid, een sterker sociaal netwerk, doorzettingsvermogen en een verbeterd concentratievermogen. Ook stellen zij dat:
Door kunst en cultuur in te zetten, komen de belastbaarheid en belasting van jongeren meer in balans. De problemen in het leven van de jongere zijn niet opeens opgelost, maar de jongere voelt wel meer dat hij/zij/die het leven weer in eigen hand kan nemen. Er ontstaat weer perspectief.'' Hierbij wil ik benadrukken dat ook mijn onderzoek niet ingezet wordt om de problemen van jongeren op te lossen, het onderzoek is niet gericht op hulpverlening maar op het ontdekken, bewust worden en in perspectief brengen van interesses en emoties van de jongeren door middel van fotografie. Op deze manier is er een mogelijkheid dat jongeren bewuster zijn en een helderder beeld krijgen van hun zelfbeeld.
In het maatschappelijke landschap waar we ons nu begeven zijn er enorm veel bronnen te vinden die de kracht van kunst en cultuur benadrukken en de tientallen positieve effecten die het met zich mee brengt. Toch zijn er ook een aantal tegengeluiden over de instrumentalisering van kunst. Ondanks dat ik denk dat kunst als krachtig middel ingezet kan worden voel ik als kunstenaar ook iets voor de tegengeluiden. Wanneer kunst wordt ingezet als instrument, gaat het om de externe doeleinden die we ermee kunnen behalen. Denk aan economische groei, sociale cohesie of therapeutische effecten. Critici zoals Susan Sontag in On Photography (2008) stelden dat kunst als instrument vaak wordt gereduceerd tot iets dat moet worden gebruikt voor externe doelen. Hierdoor kan de esthetische en emotionele ervaring van kunst worden aangetast. In mijn positionering lees je meer over mijn tweestrijd tussen instrumenteel en intrinsiek gebruik van kunst.
Als kunstenaar voel ik me enigszins verbonden met deze perspectieven. Ik erken dat kunst een krachtig middel is met positieve effecten. Toch denk ik dat het belangrijk is om op te blijven letten op hoe we kunst als middel gebruiken. Een balans vinden tussen de positieve effecten die kunst met zich meebrengt en rekening te houden met de kritische geluiden van instrumentalisering is daarom belangrijk.
AFBAKENING
Wat is het wel
- Kwalitatief onderzoek
- Kunsteducatief
- Auto-fotografisch onderzoek (etnografische methode)
- Gericht op jongeren (14-27) uitgevoerd met jongeren (16-18)
- Zelfbeeld
- Bronnen
Bronnen die ik gebruik zijn toepasselijk voor de jongeren uit de westerse cultuur
De bronnen die ik heb gebruikt, zijn vanuit een westers perspectief omdat ik ervan uitga dat ze het meest relevant zijn voor de jongeren in Nederland waarop het onderzoek is gericht.’
Dit alles heeft geleid tot de centrale vraag: Op welke wijze kan fotografie bijdragen aan het verkennen en ontdekken van het zelfbeeld bij jongeren?
Mijn hypothese op deze vraag is als volgt: De camera fungeert als een spiegel die kan vastleggen wat invloed heeft op het zelfbeeld, waardoor jongeren beter kunnen begrijpen wat hun zelfbeeld is.
Beroepscontext
Dit onderzoek is voor kunst-en culturele organisaties die zich richten op het werken met (kwetsbare)jongeren. Hierbij kan gedacht worden aan cultuurcentra, kunstcentra en jongerenwerkorganisaties. De methodologie die in dit onderzoek wordt gepresenteerd, kan worden ingezet als educatief instrument, in binnen- en buitenschoolse context. Hoewel de methode binnenschools kan worden toegepast, pleit ik voor het gebruik van de methode als laagdrempelige en toegankelijke buitenschoolse activiteit. Op deze manier kunnen jongeren fotografie inzetten als zinvolle vrijetijdsbesteding, die hen in staat stelt zichzelf te ontwikkelen en de wereld om hen heen te ontdekken vanuit een ander perspectief.
Dit onderzoek is gedaan door middel van theoretisch onderzoek en praktijkonderzoek. Hiervoor heb ik de volgende onderwerpen behandeld:
Onderzoeksonderwerpen:
- Verkenning van het zelfbeeld
Op deze pagina lees je alles over mijn perspectief op het begrip zelfbeeld, mentale modellen, mentaal model van het zelfbeeld, de vormen van zelfbeeld, de ontwikkeling van het zelfbeeld en het belang van het zelfbeeld.
- Visuele zelfexpressie/fotografie en het zelfbeeld
Op deze pagina lees je meer over de kracht van zelfexpressie door middel van kunst op het zelfbeeld. We gaan in op het belang van zelfexpressie, kunst als therapeutisch middel. Ook kijken we naar inspiratie uit het artistieke veld waarbij fotografie en zelfbeeld nauw met elkaar verweven zijn. Hier sluiten we af met fotografie binnen educatie en kijken we naar een invloed op de uitgevoerde methode
Voor het praktijk gedeelte heb ik de autobiografische methode uitgevoerd met twee deelnemers. Dit was een persoonlijk en diepgaand proces. In eerste instantie zou ik dit proces uitvoeren met drie deelnemers, helaas is een van de jongeren uitgevallen. Op dat moment was ik al zo ver in mijn proces dat ik in samenspraak met Emily heb besloten om het bij deze twee deelnemers te houden. In mijn dagboek passage 'Op zoek naar participanten' lees je meer over de selectie van deze jongeren.
Op deze pagina vind je de conlusies van dit onderzoek.
- Dagboek
Lees hier meer over mijn gedachtes, aanvullingen op het proces, mijn verwarringen en onzekerheden.
Samenvatting van gesprekken die ik heb gevoerd tijdens de Research Days en wat ik hierin wel of niet mee neem in het onderzoek. Op deze pagina vind je ook beknopte samenvattingen terug van een aantal gesprekken die ik heb gevoerd met mijn onderzoeksbegeleider en externe partner.
Waar gaat het niet over/wat is het niet
- Therapeutisch
Het onderzoek richt zich niet op formele therapeutische doeleinden. Hiermee bedoel ik dat het onderzoek geen genezende doeleinden heeft, ondanks dat jongeren therapeutische effecten kunnen ervaren.Het doel van de methode is namelijk niet dat jongeren hun zelfbeeld of wordt verbeterd of dat we samen actief een negatief zelfbeeld willen verbeteren. Het doel is dat jongeren aan de hand van beelden zichzelf beter leren kennen en dat ook makkelijker kunnen communiceren. Het leert ze op alternatieve wijze naar de wereld kijken.
- Kwantitatief onderzoek
- Identiteit en persoonsvorming
- Social media
Dit onderzoek gaat niet diep in op de invloeden van social media. Hier kies ik bewust voor omdat hier een onderzoek op zichzelf kan zijn. Wel komt het kort aanbod bij op de pagina zelfexpressie en in het praktijk onderzoek.
Hieronder lees je mijn hoofdvraag, opgedeeld in stukken. Onder elk stuk leg ik precies uit wat ik bedoel met elk deel van de vraag. Dit heb ik gedaan om eventuele onduidelijkheden te verhelderen.
[OP WELKE WIJZE] [KAN FOTOGRAFIE BIJDRAGEN AAN] [HET VERKENNEN EN ONTDEKKEN] [VAN HET ZELFBEELD] [VAN JONGEREN?]
Verwijst naar het proces van het vinden van onontdekte aspecten van zichzelf (verkennen) en het beter begrijpen van hun bestaande zelfbeeld.