Wat zijn de specifieke kenmerken en behoeften van jongvolwassenen tussen 18 en 25 jaar bij een museumbezoek?
De groep 18 tot en met 25 jarigen vallen niet echt meer onder de term jongeren. Bij jongeren wordt er namelijk vaak verwezen naar minderjarigen en tieners. Al is het ook moeilijk om hen onder de noemer volwassenen te plaatsen en hen gelijk te stellen met bijvoorbeeld een 40 jarigen. Daar komt de term jongvolwassenen van pas. Al is ook hier enige voorzichtigheid noodzakelijk want naargelang de context wordt er met jongvolwassenen verwezen naar 18 of 20 tot en met 40 jarigen. Hiervoor kan de term 'emerging adults' gebruikt worden om te wijzen op het deel jongvolwassenen van 18 tot en met 25 jaar.
De 18 tot en met 25 jarigen anno 2023 maken bovendien deel uit van generatie Z of kortweg gen Z. Wat zijn dan de behoefte van jongvolwassen gen Z-ers?
Ze zijn gewoon van veel te multitasken, dat maakt dat ze graag alles snel, veel en tegelijk doen. De behoefte tijdens een museumbezoek die hierbij komt kijken is dat ze een korte uitleg verkiezen en bij voorkeur niet te veel geschreven tekstuele informatie zodat het snel kan gaan. Een andere behoefte die hierbij komt kijken is de behoefte om verschillende zintuigen aan te spreken. Zo zijn er meerdere gelijktijdige waarnemingen.
Daarnaast zijn ze opgegroeid in een omgeving die ondernemerschap stimuleert. Ze willen ondernemen en zelf aan de slag gaan. De eerste behoefte die hierbij komt kijken tijdens het museumbezoek is de mogelijkheid hebben tot interactie en het uitvoeren van actieve doe-opdrachten. Daarnaast uit zich dit ook in de behoefte om zelf te kunnen kiezen bij wat ze stil staan en hoe ze kunst beleven.
Voor een jong publiek is ook het belang van het sociale aspect kenmerkend. Dit uit zich in de behoefte om samen met vrienden of familie naar het museum te kunnen gaan. Ondanks ze dit graag samen doen willen ze eens ze in het museum zijn wel voldoende ruimte om hun eigen ervaring te creëren en hun eigen interpretaties te kunnen vormen.
Wat is vrijheid?
Vrijheid is een abstract begrip met verschillende mogelijke invullingen en betekenissen. Voor dit onderzoek wordt er een definitie van vrijheid opgesteld op basis van de bevindingen uit literatuur- en praktijkonderzoek.
Eerst en vooral is vrijheid een balans. Hoe kan je vrijheid ervaren als er geen regels of structuur is? Regels en structuur zijn noodzakelijk om te kunnen spreken van vrijheid. Anderzijds beperken te strikte regels en structuur dan weer de vrijheid. Een balans dus, tussen regels / structuur en geen regels / structuur.
Daarnaast is er ook sprake van een tweede balans. Wanneer je als individu je volledige vrijheid neemt, zonder rekening te houden met anderen, kan dit de vrijheid van deze anderen inperken. Er is dus ook sprake van een balans tussen individuele en sociale vrijheid.
Bij vrijheid hoort ook het maken van keuzes. Om te spreken van vrijheid dient het te gaan om bewuste keuzes. Wanneer men geen bewuste keuze maakt, heeft men namelijk niet echt zelf gekozen. Daarbij komt de vereiste tot rationeel denken kijken. Het rationeel denken dient dus ingezet te worden om een bewuste keuze te kunnen maken.
Wat betekent vrijheid tijdens het museumbezoek?
We beginnen waarmee we bij de vorige vraag geëindigt zijn: keuzes maken. Om ook tijdens het museumbezoek bewuste keuzes te kunnen maken op basis van rationeel denken, dienen er verschillende keuzemogelijkheden aangeboden te worden. Deze verschillende mogelijkheden dienen aan te leunen bij de verschillende noden van de museumbezoekers. Zo kunnen de museumbezoekers ook effectief een bewuste keuze maken. Wanneer de museumbezoeker geen begrip heeft van de mogelijke opties of de opties te ver van zichzelf staan, wordt het een niet doordachte eerder willerkeurige keuze. Het aansluiten bij de verschillende noden van de museumbezoekers kan door het aanbieden van verschillende materialen, het inzetten op verschillende zintuigen of het benaderen vanuit verschillende invalshoeken.
Daarnaast is er nog het eerste punt uit bovenstaande vraag: de balans tussen regels / structuur en geen regels / structuur. Dit wordt tijdens het museumbezoek gerealiseerd door het aanbieden van een kader en tools met voldoende bewegingsruimte voor de museumbezoeker om hun eigen ervaring te creëren. Dat kader dient de balans tussen structuur en geen structuur te creëren. De tools die daarbij worden aangereikt zijn de tools die de museumbezoekers helpen om een bewuste keuze te maken. Dit kan door een afgebakend aanbod of een afgebakende route te creëren die ruimte laat voor eigen interpretatie en invulling, en waarbinnen uiteraard zoals eerder aangegeven, ruimte is voor het maken van bewuste keuzes.
Tot slot is er de balans tussen individuele en sociale vrijheid. Het is belangrijk een veilige setting te creëren waarbinnen iedereen de mogelijkheid heeft om zijn vrijheid te nemen. Ook tijdens het museumbezoek. Het creëren van een veilige sfeer tijdens het museumbezoek en dus het bewaren van de balans tussen sociale en individuele vrijheid kan door het duidelijk stellen van basisregels maar vooral ook met de uitleg waarom. Zo ervaren de deelnemers dit niet als een beperking van hun vrijheid maar zien ze zelf het belang voor de sociale vrijheid.
Wat betekent vrijheid in relatie tot participatie zoals omschreven door Nina Simon?
Participatie is een belangrijk begrip binnen museumeducatie. De vraag is dan ook hoe vrijheid zich verhoudt tot participatie en of ze samen kunnen bestaan.
Participatie is een 'en' verhaal en geen 'of' verhaal. Participatieve ervaringen dienen aangeboden te worden naast andere ervaringen. Dit maakt dat de participatieve ervaringen en vrijheidservaringen naast elkaar kunnen bestaan in het museum. Bovendien wordt er binnen vrijheid gesproken over keuzemogelijkheden. Participatie zou dus ook kunnen fungeren als één van de mogelijke keuzes.
Wat is een museumroute?
Om weer te geven wat een museumroute wel is, begin ik met wat het niet is. Een route is geen plattegrond. Maar wat is het dan wel? Een route gaat over de weg die je aflegt. Een plattegrond is een weergave van een omgeving. Een route is dus geen plattegrond, maar een plattegrond kan wel gebruikt worden om een route weer te geven of het kan je helpen je te oriënteren om de route te volgen.
Een route in de algemene betekenis van het woord is de weg die je aflegt om tot je eindbestemming te komen. Bij de museumroute staat echter niet de eindbestemming maar wel de weg zelf centraal. Een museumroute is dus een te volgen weg die je langs verschillende kunstwerken begeleidt.
Wat zijn de criteria voor een museumroute voor jongvolwassenen die vrijheid biedt tijdens het museumbezoek?
Dit onderzoek toont de criteria van een museumroute voor jongvolwassenen die vrijheid biedt tijdens het museumbezoek. Bovendien komt tijdens het onderzoek de noodzaak ervan naarboven. Musea blijken moeilijkheden te ondervinden met het bereiken van deze doelgroep en de respondenten geven aan nood te hebben aan vrijheid. De besproken routes zijn niet afgestemd op hun behoeften en noden.
Een museumroute voor jongvolwassenen die vrijheid biedt tijdens het museumbezoek dient te voldoen aan volgende criteria:
Er dient een kader gecreëerd te worden met het aanbieden van de route. Dit betekent dat de route als leiddraad gebruikt dient te worden met de mogelijkheid voor de museumbezoekers om hiervan af te wijken. Om in te spelen op deze mogelijkheid kunnen kruispunten met andere routes worden weergegeven zodat de optie ontstaat om te veranderen van route.
Binnen dit kader en de route dient er ruimte te zijn voor eigen interpretaties met de mogelijkheid om meer informatie over het kunstwerk te vergaren indien gewenst.
Binnen dit kader en de route dient informatie duidelijk weergegeven te worden. Net als de basisregels en verwachtingen. Bij het meegeven van basisregels of verwachtingen is het belangrijk om steeds de reden te duiden zodat deze niet als een beperking van de vrijheid worden ervaren.
Daarnaast is het belangrijk om de mogelijkheid te creëren voor de museumbezoekers om bewuste keuzes te maken. Dit door eerst en vooral verschillende keuzemogelijkheden aan te bieden in de vorm van verschillende routes. Om de museumbezoekers te ondersteunen in het maken van een bewuste keuze is het belangrijk om per route een korte duidelijke omschrijving te voorzien en de route een duidelijke en passende titel te geven. Ook het weergeven van een tijdsinschatting of minimumduur en een educatiegraad helpen de museumbezoeker bij het maken van een bewuste keuze. Zo kunnen ze bewust voor een kortere of langere route kiezen, of de bewuste keuze maken tussen een plezierige of informatieve route.
Vervolgens is het ook belangrijk om de routes te laten aansluiten bij de noden van de museumbezoekers. Dit door verschillende materialen aan te bieden, in te zetten op verschillende zintuigen en het aanbieden van verschillende invalshoeken. Bij dit laatste is het belangrijk om de invalshoek en rode draad van de route duidelijk maar kort weer te geven zodat de bezoeker opnieuw een bewuste keuze kan maken. Tot slot is het bij het aansluiten bij de noden van de museumbezoekers belangrijk om optionele vragen en doe opdrachten aan te bieden.
De bevindingen van dit onderzoek worden vastgelegd in een blauwdruk dat gebruikt kan worden door publieks- en educatiemedewerkers van musea voor het uitwerken van routes voor jongvolwassenen die vrijheid bieden tijdens het museumbezoek. Deze blauwdruk is hiernaast terug te vinden.
Kritische reflectie en vervolgstappen
Ik ben me ervan bewust dat de opgestelde criteria gebaseerd zijn op gesprekken met slechts enkele stakeholders. Ze geven echter wel een beeld van wat er leeft bij jongvolwassenen en binnen het werkveld.
De volgende stap is om de bevindingen terug te koppelen naar An Van Hertum, deskundige publiekswerking bij het KMSKA om af te toetsen hoe het werkveld naar deze criteria kijkt.
Daarnaast zou ik bij een volgend onderzoek vanaf het beginstadium veel meer vernauwen en de onderzoeksvraag eerst op punt stellen zodat er sneller duidelijk is wat de kern van het onderzoek is. Ik zou ook vroeger starten met het inplannen van het praktijkonderzoek zodat er minder geschoven wordt in de planning door de drukke agenda van respondenten.
De combinatie van deze elementen maakt dat er naar het einde van het onderzoek ook minder ruimte was voor terugkoppeling met het werkveld.
Ik ben in dit onderzoek heel erg uit gegaan van het idee om samen met jongvolwassenen te gaan ontwikkelen. Nu ik daarop terug kijk merk ik dat er hierdoor wel minder input vanuit het werkveld in het onderzoek zit. Bij een volgend onderzoek zou ik daarom toch ook het werkveld meer betrekken.
Aanbevelingen
Uit het onderzoek blijkt dat een duidelijke routebeschrijving voor de jongvolwassenen belangrijk is. Daarnaast gaven de jongvolwassenen in het onderzoek de nood aan om te kunnen afwijken van de route, meer informatie te kunnen verkrijgen bij kunstwerken en de mogelijkheid tot interactie of doe-opdrachten. Daarom wordt aanbevolen aan het KMSKA om een duidelijk routeplan te voorzien bij hun routes, waar afwijkmogelijkheden of kruispunten met andere routes op worden weergegeven en het voorzien van extra informatie bij de kunstwerken.
Uit het onderzoek bleek ook dat jongvolwassenen nood hebben aan een korte duidelijke uitleg bij de route met een vermelding van educatiegraad zodat duidelijk wordt hoe informatief of pleziergericht de route is. Er wordt dus ook aanbevolen aan het KMSKA om de omschrijving bij hun routes te verduidelijken en een educatiegraad toe te voegen.
De toekomst
Ik hoop in de toekomst de blauwdruk te gaan uittesten in de praktijk. Om aan de hand van deze blauwdruk museumroutes te ontwikkelen en deze vervolgens uit te testen, te evalueren en de criteria en blauwdruk weer bij te kunnen sturen.
Daarnaast hoop ik in de toekomst ook een gelijkaard blauwdruk te kunnen ontwikkelen voor doelgroepen met specifieke noden zoals slechtzienden.
Dit zijn meteen ook mogelijkheden voor een vervolgonderzoek.