Jan Doms

Semi gestructureerd interview

Het gesprek start met een update over waar ik nu sta met mijn onderzoek.

Met de eerste vraag zoomen we in op wat vrijheid voor Jan Doms betekent binnen kunsteducatie:

Vrijheid is een inperking van de macht. Meer kennis levert meer vrijheid op. Voor vrijheid moet je met twee zijn: elkaar voldoende ruimte geven. Maar ook samen iets creëren: ieders een leven apart maar samen een levenslang leven in het museum creëren. 

Vrijheid is een soort uitdrukking van wederkerigheid. Het is niet gewoon doen wat je zelf wilt, maar je beschermt datgene wat tot het wezen behoort van wat je doet. Het mag geen afbreuk doen aan de waarde die je zelf beschermt. 

Vrijheid is ook openstaan voor dingen, er is geen vast format. Dat maakt het moeilijk. Iets wat ongeformateerd is, is moeilijk. We zijn gewoon dat alles op een bepaalde manier geregeld is. Zo word je op een bepaalde manier door de winkel geleid.

Vervolgens haalt Jan Doms het kritisch regionalisme aan, een theoretisch begrip uit de architectuur. Jongeren zijn ook van ergens en verhouden zich ten opzichte van de maatschappij en stappen een nieuwe wereld, het museum, binnen.

Als tweede zoomen we in op de vraag wat het belang van deze vrijheid is.

Kunst vertegenwoordigd een vorm van vrijheid. Op andere plekken van de maatschappij lopen ze in formats. Een format is de bouwsteen voor een verdienmodel.

Dankzij vrijheid ontstaat er ruimte voor jonge lui om hun eigen weg te vinden. 

Niemand maakt zich nog druk om vrijheid, iemand moet zich ervoor inzetten.

Eens de jongeren de weg naar het museum hebben gevonden is er veel mogelijk. Hoe meer educatie, hoe minder positief het effect is. Het is belangrijk om echt in contact te komen met jongeren. Vertrouwen is noodzakelijk.

Bij vrijheid is het belangrijk om goed voorbereid te zijn, zonder mensen te dwingen of in een format te duwen. 

Tot slot zoomen we in op de voorwaarden van vrijheid. Ik herhaal eerst enkele zaken die tijdens het gesprek reeds naar boven kwamen en Jan Doms vult aan. 

Als eerste is er het vertrouwen en het creëren van veiligheid. Daarnaast is ook het werken op maat van alle deelnemers belangrijk. Het programma afstellen op de deelnemers en mensen eerst goed leren kennen. Dit maakt dat ook de kennismaking heel belangrijk is. 

Vervolgens is ook geduld belangrijk, niet aandringen. Als laatste voorwaarde wordt openheid en authentiek zijn nog meegegeven. 

Het gesprek wordt afgeloten met nog enkele gedachten en tips:

De vrijheid van de ene hoeft niet de onvrijheid van de andere te betekenen. 

Het is ook belangrijk om zelf dingen te durven bedenken als onderzoeker. Ik mag zelf ook iets toevoegen, ik ben zelf ook een bron.