Netwerk Filmeducatie koppelt hier 5 vaardigheden aan die jongeren ontwikkelen door middel van filmeducatie
LEERDOELEN – vijf vaardigheden
Beleven
Hierbij gaat het erom dat de leerling met een open blik de wereld van film en filmcultuur exploreert. Hij stelt zich ontvankelijk op tegenover verschillende soorten film, filmmakers en manieren waarop film gemaakt en vertoond wordt. Er wordt vanuit cultureel bewustzijn een bewuste keuze gemaakt voor een film en de manier waarop film beleefd wordt.
Verwoorden
De leerling leert de eigen waarneming bewust en doordacht te verbinden aan (emotief en in toenemende mate technisch) taal- gebruik. In interactie met anderen, onder begeleiding, door middel van een verkenning van de taal waarmee verschillende gevoelens
en gedachten kunnen worden uitgedrukt en door goed te luisteren naar de woorden die zowel medeleerlingen als de leraar bij het waarnemen gebruiken. Het taalgebruik m.b.t. de filmbeleving wordt in uitwisseling met anderen door middel van een dialoog, een vraag- gesprek met een filmprofessional, of in een presentatie steeds complexer en genuanceerder.
Onderzoeken
Door gericht te kijken en te luisteren, onderzoekt en analyseert een leerling de middelen en technieken die de filmmaker heeft ingezet om een concept in bewegend beeld en geluid uit te drukken, een verhaal te vertellen en ideeën, gevoelens en gedachten vorm te geven: vanuit visie, intentie of doel en in verschillende historische, technologische, culturele, maatschappelijke en politieke contexten. De leerling leert met onderzoeken de (nuances in de) eigenschappen van narratief en vormgeving en de relatie daarvan tot de verschil- lende contexten te herkennen en te benoemen en er betekenis aan te geven. Narratief, vormgeving en contexten vormen samen de ‘inhoud’ van een te onderzoeken film.
Reflecteren
leert de taal van de eigen waarneming te verbinden aan het onderzoek en weet de film te interpreteren en te waarderen. De leerling leert zich mentaal en emotioneel wendbaar te verhouden tot verschillende soorten films en ontwikkelt een eigen smaak. Hij heeft besef van de verschillende referentiekaders waarmee film wordt geproduceerd, beschouwd en door verschillende soorten publiek wordt gewaardeerd; hij verbindt nieuwe inzichten aan al bestaand inzicht en krijgt daarmee inzicht in de eigen ontwikkeling: ‘wat weet ik, wat weet ik nog niet, wat zou ik willen weten’.
Creëren
Hierbij gaat het om de ontwikkeling van het artistiek-creatief vermogen van de leerling door vanuit de verbinding tussen de eigen belevingswereld en professioneel gemaakte films een filmidee te bedenken en uit te voeren, uit bewuste overtuiging en door middel van onderzoek, zelfstandig en in samenwerking met medeleerlingen, mensen van buiten school en in dialoog met professionals. De leerling kan bewust narratieve en stilistische elementen toepassen, ermee experimenteren en zich al explorerend ‘de taal van film’ meester maken, om er tegelijkertijd een eigen taal mee te creëren. De leerling presenteert zijn eigen film binnen en buiten school, kan zich wendbaar opstellen in het creatieve proces, dit zelfstandig reguleren en op het proces en de gemaakte film reflecteren.
In Nederland zijn er verschillend filmeducatieve instellingen die leerlijnen ontwikkeld hebben omtrent filmeducatie voor jongeren. Zo ook het Netwerk Filmeducatie die een publicatie hebben gemaakt waarin ze benoemen waarom filmeducatie belangrijk is.
Dat het relevant is voor jongeren, begint al bij het feit dat het overal om hen heen te zien is. Zoals gezegd wordt:
"De jonge generatie groeit op in een tijd waarin film altijd en overal is. Met de tablet op schoot en smartphone in de hand zit film ons letterlijk dicht op de huid. Door de digitalisering wordt de aanwezigheid van film in ons alledaagse leven alsmaar dominanter. We lijken de promi- nente aanwezigheid van film als een vanzelf- sprekendheid te beschouwen. Op scholen is er weinig aandacht voor de kracht (en pracht!) van film, terwijl film ons iets vertelt in een unieke taal; die van bewegend beeld en geluid."
LANTARENVENSTER 17.10 OBSERVATIE EDUCATIEVOORSTELLING
Thorbecke voortgezet onderwijs mavo 3
We starten met Porfotto, een film over drie Rotterdamse jongeren in het criminele circuit. Er wordt veel gesmoesd en gelachen, zeker bij de stukjes over seks of waarin je uberhaupt een vrouw ziet. Als iemand in de zaal begint, doet de rest snel mee. Vooral de jongens maken geluid. Rechtsachter zit een groepje "stoere jongens", die het brutaalst zijn van de klas. Ook op het zwaarste moment, wanneer iemand wordt neergeschoten, wordt er gelachen. Bij ieder pijnlijk, heftig momentje wordt er gelachen. Een zoon die zijn moeder dronken aantreft bijvoorbeeld: de zaal lacht.
De film is klaar en Boudewijn van den Broek, de educatiemedewerker van IFFR, komt de zaal in voor een vragenronde.
"Weet iedereen wat een documentaire is?" - Een echte film.
"Wat vonden we ervan?" -Prima - Oke - Kort.
"Wat betekent de titel?" - Lerares reageert: Rotte stad
"Waar ging de film over?" En nog meer vragen. Het gesprek komt niet op gang, de leerlingen reageren nergens op en lijken ongeinteresseerd.
Nog een film: Shabu. "De volgende film duurt iets meer dan een uur". Meteen hoor je gezucht en gesteun. Maar dan begint de film. Het is gelijk stil en je hoort alleen soms een lach. Ook ik lach. Bij een rustiger stuk worden de leerlingen iets onrustiger en gaan ze her en daar praten. Wanneer de film is afgelopen wordt er geklapt.
Wanneer er gevraagd wordt wat ze ervan vonden, reageert een van de jongens uit het groepje met de grote mond. Voorzichtig zegt hij: gezellig. De andere jongens en een lerares lachen, waarna de jongen zijn mond houdt en niet meer wil uitleggen wat hij bedoelt met gezellig
Boudewijn eindigt: "Wat we willen meegeven vandaag: er zit altijd iemand achter die een boodschap wil brengen. Geniet ervan, maar denk altijd na: waarom zie ik het op deze manier."
____________________________
Wat me is opgevallen:
- De jongens doen stoer alsof ze niet mogen laten merken dat de film iets met ze doet. Ze lachen het weg, willen de aandacht ergens anders op leggen. Daarom vond ik het sneu dat mensen begonnen te lachen toen een van de jongens uit dat groepje zei dat hij de film gezellig vond. Ik denk dat ik snap wat hij bedoelde, maar had het graag van hem gehoord.
- De aandachtspan is vrij kort: een uur lijkt me wel ongeveer de max.
- Humor werkt: daar gaan de jongeren van aan staan lijkt wel. Als het zwaar wordt willen ze het weg lachen. Dus belangrijk dat er van beiden wat in zit denk ik.
Een aantal dingen zijn voor mij helder: het filmhuis waar ik werk wil een jongere doelgroep aanspreken en ik vind vanuit mijn persoonlijke motivatie ook belangrijk dat jongeren arthouse films zien, net zoals ik dat van jongs af aan zag. Maar waarom is het eigenlijk relevant voor de jongeren?
Mijn doel van deze vraag is erachter komen wat de toegevoegde waarde is voor jongeren om naar arthouse films te kijken. Pas dan kan ik kijken naar manieren om dit voor elkaar te krijgen.
FILMEDUCATIE - dit is filmeducatie - 2020
https://cloud.filmeducatie.nl/s/dtG7soACaN6EPcg#pdfviewer
https://kernvakckv.nl/eye-filmeducatie---dit-is.pdf
"Met filmeducatie leren kinderen en jongeren kritischer en creatiever met film om te gaan, waardoor ze beter zijn uitgerust om in onze samenleving te participeren."
http://www.dirkmonsma.nl/media/pdf/eb/renske_dirk_pdfpdf.pdf
Definities op internet: Films waarbij de nadruk op het experimentele/kunstzinnige ligt. Arthouse is vaak genreoverkoepelend waardoor er geen regulier genre aan te geven is. Vaak worden deze films gemaakt door independent (onafhankelijke) filmmaatschappijen, met onbekende en soms zelfs amateuracteurs. (https://www.betekenis-definitie.nl/u/www1.topoftheflops.nl). Films die buiten het reguliere commerciële aanbod om vertoond worden bestempelt men vaak als arthouse films. De financiële middelen om dergelijke films te produceren zijn doorgaans een stuk lager dan de Hollywood kaskrakers. Arthouse films trekken over het algemeen een minder groot publiek aan dan mainstream films. (https://www.kikkerdrildefilm.nl/wat-is-arthouse)
Een aantal films die ik op jonge leeftijd zag en die ik bedoel als ik spreek over arthouse film: Elephant, Paranoid Park, Pan's Labyrinth, Irreversible, Funny Games, Salo, 13 Tzameti, Fishtank, Control