Heb je je mobiele telefoon bij de hand? Heb je bereik, toegang tot het internet? Kan je iedereen bellen nu? Kan je berichten ontvangen van mensen over de hele wereld? En wat als je dat niet wil, kan je je telefoon uit zetten, kan je niet opnemen, kan je verdwijnen?

Als je geen toegang zou hebben tot het internet, niet gebeld kunnen worden, zou je dan verdwijnen? Of zullen mensen naar je zoeken, maar wie komt er nog langs als je ook bellen kan?

Verdwijnen is een belangrijk proces, het is een schuilplaats. Ik denk dat iedereen wel eens het gevoel heeft dat ze willen verdwijnen. Omdat je je schaamt voor iets, omdat je overprikkeld bent, omdat je simpelweg even alleen wil zijn.

Het kost moeite om te verdwijnen. Het is de moderne norm om vindbaar te zijn, om bereikbaar te zijn, op ieder moment van de dag. Je wordt omringd door mensen en vlugge communicatietechnologiën.

En als je dan verdwijnt, als je jezelf diep in een bos vind, hoe kom je er weer uit?

Hoe verschijn je weer, wordt je gevonden of maak je jezelf zichtbaar?

“It is a joy to be hidden, but a disaster not to be found.”

Verdwijnen is ook manier om iets privé te houden. Door te verdwijnen laat je je aanknooppunten los. Communicatie valt weg en niemand kan zien of horen wat je doet, waar je bent. 

Constante bereikbaarheid komt ook met een constant optreden. Over sms en Whattsapp, over Instagram of Facebook of andere social media. Het feit dat mensen zichzelf op digitale weize permanent voorstellen en performen is veel gedocumenteerd. Het is een constante aanwezigheid, je kan op ieder moment gebeld worden want iedereen kan je op ieder moment zien. Je bent permanent in zicht.

Door te verdwijnen kunnen we een moment creeëren dat uniek van ons is. Door het opzettelijk niet te posten, door opzettelijk niet naar het feestje te gaan geven we onszelf een moment van privacy, wat als middel ontzettend onder druk staat tegenwoordig. Cookies, social media, camera’s.

We kunnen verdwijnen van andere mensen, maar we kunnen ook voor onszelf verdwijnen. Wanneer je ook zelf niet meer weet waar je bent ben je verdwaald.

Verdwalen dwingt ons om het onbekende te omarmen. In eens is alles mogelijk. Er zijn allerlei manieren om verdwaald te zijn, en iedereen is wel eens verdwaald geweest. Het is niet lastig om op een plek of tijd te zijn waar je nog nooit eerder bent geweest, waar je geen kaart of weet van hebt.

De eerste keer wakker worden in het midden van de nacht, de onbekende straten van een stad, de verkeerde afslag van de snelweg, op zoek naar een nieuwe woning.

Verdwalen kan verschrikkelijk zijn, angstaanjagend en deprimerend, maar het leid ook naar bijzonder mooie momenten. Door te verdwalen ontdek je plekken, emoties, gebruiken die je eerder alleen maar kon dromen. Het is een verbreding van perspectieven, van een wereldsheid.

De nieuwigheid van verdwalen is niet iets dat je vind door je te bevinden in de bekende routines. Het zit hem niet op social media of de mensen waarmee je bevriend bent maar in de duisternis waardoor je omringt wordt.

Verdwijnen en verdwalen hebben vaak negatieve ondertonen, het verdwijnen van je sleutels, verdwaald raken in het bos. Het gaat vaak om een verlies van relaties, eigendommen, kennis, gemak.

Maar ik denk dat het ook een bevrijding is, een ontwapening, een verruiming, een (her)ontdekking, een vernieuwing.

Het is ontzettend waardevol om te verdwijnen, om te verdwalen, het is iets dat onze huidige maatschappij niet genoeg erkent. Het zijn ervaringen die weg worden gestopt, deels omdat ze inherent ontzichtbaar zijn, deels omdat we het er niet graag over hebben. We voelen schaamte, of dommigheid als we het hebben over verdwijnen, over kwijt raken, over verdwalen. Alsof je het liever niet doet. Ik denk dat je het graag mag doen, verdwijnen, verdwalen, eenzaamheid zijn de kenmerken van de menselijke conditie, dat kunnen we niet anders dan omarmen.