Reflectie

En ineens is het zover: mijn boom is weg. En net die ene dag had ik mijn camera niet opgesteld omdat ik mijn oudste dochter niet wilde storen in de ochtend. Het is namelijk vanuit haar slaapkamerraam dat ik de timelapses opneem.  

De dag erna besluit ik de leegte te registreren en ben ik zelf ook op de plek van de boom gaan staan. Met een rode jas en pet als symbool voor de kleur die ik zo ga missen. Ik voel dat ik daar moet gaan staan en dat ik mij wil verbinden met de restanten van de afgeschaafde boomwortels onder mijn schoenen. Ik sta er ongeveer 20 minuten en dan komt mijn buurman naar buiten, hij vraagt: wat ben je eigenlijk aan het doen? Als ik vertel dat ik al een half jaar opnames maak van het proces en een film maak over ‘mijn boom’, haalt hij zijn schouders op en zegt dat hij niet zoveel geeft om ‘groen’ en dat het hem niet boeit dat die boom weg is. De context van deze film, mijn artistiek onderzoek, vindt hij ook maar raar, kunst heeft hij nooit begrepen.

Hij wenst me succes en ik weet dat hij me nu nog vreemder vindt dan voorheen. Ik merk dat me dat niet zoveel doet, ik ben hier voor mezelf en mijn boom en ik ga rustig verder met het vastleggen van de ravage. 

Het heeft ongeveer een maand geduurd voordat ik aan de montage begon, ik weet niet zo goed waarom. Misschien omdat ik het moeilijk vind om iets af te ronden, alsof ik dan moet erkennen dat het echt voorbij is? Of omdat ik aan dit portret veel waarde hecht en als ik er niet aan begin ... kan het ook niet fout gaan? 

De muziek van Agnes Obel speelt wederom een grote rol in het verklanken van mijn emotie en ik weet dat er een, wat opgewekter, deel aan einde van het nummer zit. Dat heb ik er bij oefening 9 afgeknipt.  

Ik wil graag het hele proces van de boom laten samenvallen met haar muziek en heb al veel nagedacht over het deel van de werkzaamheden dat ik zal moeten inkorten, om de leegte op het dramatische moment van de muziek te laten vallen. 

Dit inkorten kost me geen moeite, hier heb ik jaren ervaring in, ik weet wat de essentie is van de beelden die ik wil overhouden, hier moet de bedrijvigheid naar voren komen en daar is bestaat inmiddels genoeg meer dan genoeg materiaal voor. Door mijn recente reflectiegesprek met Anke over haar eerste zelfportret daag ik mezelf uit om sommige beelden heel lang te laten staan. Zo merk ik dat ik het nodig vind om het beeld van 'de eerste dag zonder boom' lang te laten staan; de regendruppels op het raam, de plassen water die groeien en weer krimpen, ik neem er de tijd voor.

Het einde monteren is lastiger, ik heb meerdere dingen geprobeerd en ik voel dat ik verder wil gaan. Niet stoppen bij een ‘onaf’ product zoals mijn methodes zeggen. Ik voel een grote behoefte om dit eerbetoon aan mijn boom af te werken op een manier die ik mooi vind.  

En dan ‘weet’ ik dat ik wil eindigen met de eerste beelden die ik heb gemaakt in de herfst, toen ik besefte dat dit stuk plantsoen gesaneerd zou worden. Ik zie het onwennige van het filmen met mijn Canon camera en vind het prachtig.

Ik herken plots een conventie uit filmtaal: Het onscherpe en kleurrijke doen aan als een persoonlijke herinnering! Ik besluit dit cliché te omarmen en speel ermee door daarna toch weer scherpe close-ups van bladeren toe te voegen die niet in deze conventie passen. Maar deze bladeren, net als die ene in het ijs, verdienen ook gezien te worden. Nu zijn we uit de herinneringen en gaan naar wat de boom is geworden: een tijdelijke schuilplaats voor de beschermde mussen in onze wijk. 

Ik heb me bij het monteren meerdere keren afgevraagd of ik titels zou willen gebruiken en ik sta mezelf toe om hier geen oordeel over te hebben. Als docent hoop ik wel eens dat studenten loskomen van Engeltalige titels en durven op te komen voor hun eigen taal. Ook heb ik als docent de verwachting dat studenten na een paar opdrachten ook niet meer zoveel op muziek gaan leunen. Hierdoor besef ik dat ik nu een werk heb gemaakt dat ik in mijn lespraktijk zie als een ‘leuk begin’ maar ook dat ik het monteren op muziek een te makkelijke manier vindt. En toch, heb ik dat hier gedaan, ik heb ervan genoten om zo te werken. Ik wil dit tonen aan mensen en mijn emoties laten versterken door de melancholische piano van Agnes Obel.  

Ik wil een titel geven die een bepaalde bril opzet bij mijn publiek en ik benoem mezelf voor het eerst als maker van de beelden en de montage.

Als docent erger ik me aan uitgebreide aftiteling door studenten, dan denk ik wel eens: het stelt nog niet zoveel voor, doe eens wat meer bescheiden.  

Waarom irriteert mij dat zo? Waar komt dat vandaan? En juist omdát ik het als docent irritant en overdreven vind bij studenten, doe ik het nu zelf.  

Ik wil ervaren wat het doet om je eigen naam daar neer te zetten.

Het voelt ongemakkelijk en goed tegelijk, heerlijk die frictie!